Đông trùng hạ thảo là gì ? Tác dụng của đông trùng hạ thảo là gì? Sử dụng đông trùng hạ thảo thế nào cho đúng ? Đông trùng hạ thảo giá bao nhiêu ?…Đây là một trong rất nhiều câu hỏi được giải đáp trong bài viết này!
Đông trùng hạ thảo là gì?
Đông trùng hạ thảo là kết quả của sự kết hợp hoàn hảo giữa ấu trùng bướm thuộc chi Thitarodes Viett với nấm Ophiocordyces Sinensis (thuộc nhóm nấm Ascomycetes). Hình dạng của chúng là nửa động vật với cơ thể của ấu trùng bướm, nửa thực vật với một loại nấm ký sinh phát triển từ cơ thể ấu trùng. Cây thuốc tự nhiên này thường xuất hiện ở những vùng núi có độ cao trên 3000 m ở Tây Tạng… những nơi có điều kiện khí hậu khắc nghiệt.
Bởi nơi phân phối khó tiếp cận và vận hành, kết hợp với việc hình thành và phát triển của nấm phụ thuộc hoàn toàn vào điều kiện tự nhiên. Như vậy, sản lượng nấm tự nhiên khai thác hàng năm chỉ khoảng 80 kg. Số lượng nhỏ này chính là một trong những nguyên nhân chính khiến loại thuốc này được nhiều người “săn lùng” mang về nhà và sử dụng.
Ngoài cái tên Cordyces sinensis hay tên khoa học Cordyces sinensis, cây thuốc này còn được nhiều người gọi khác nhau là đông trùng hạ thảo, nấm đông trùng hạ thảo, đông trùng hạ thảo sinensis…
Phân loại đông trùng hạ thảo
Tùy theo nguồn gốc, cách bào chế… đông trùng hạ thảo được chia thành các loại sau:
Theo nguồn gốc
- Đông trùng hạ thảo tự nhiên: Đông trùng hạ thảo được khai thác ở vùng núi cao Tây Tạng, Bhutan…. Trong số đó, nấm Tây Tạng có giá trị dinh dưỡng cao nhất.
- Đông trùng hạ thảo nuôi trồng: Đây là kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học khi nuôi nấm trên nhộng tằm, đậu xanh, vỏ trứng, gạo lứt… Hàm lượng dinh dưỡng của nấm nhân tạo khoảng 70-80% so với nấm tự nhiên.
Theo trạng thái
- Đông Trùng Hạ Thảo Tươi : Đây là Đông Trùng Hạ Thảo vừa được thu hoạch. Dạng nấm này chỉ giữ được hàm lượng dinh dưỡng và hoạt tính sinh học tối đa khi bảo quản ở nhiệt độ 5°C trong 1 tháng.
- Đông trùng hạ thảo khô: Đông trùng hạ thảo tươi được sấy khô bằng các phương pháp sấy nhiệt, sấy thăng hoa và đông khô nhằm giảm độ ẩm của nấm xuống 5% giúp bảo quản và sử dụng lâu dài, cũng như thuận tiện cho việc vận chuyển.
Theo dạng bào chế
- Đông trùng hạ thảo: Nấm giữ được hình dạng ban đầu sau khi thu hoạch và sấy khô.
- Đông trùng hạ thảo dạng bột: Sau khi sấy khô, nấm được nghiền thành bột mịn để sử dụng dần.
- Đông trùng hạ thảo dạng lỏng: Đây là loại đông trùng hạ thảo sau khi đã sơ chế, được bào chế ở dạng lỏng và có thể sử dụng rất dễ dàng. Thường dùng cho trẻ nhỏ và người già.
- Đông trùng hạ thảo dạng viên: Đây là phương pháp bào chế dưới dạng viên nang, dễ dàng sử dụng và vận chuyển.
- Dạng trà túi lọc: Đông trùng hạ thảo được đóng gói thành từng túi nhỏ có thể tích phù hợp, dùng để pha trà uống hàng ngày.
Tác dụng của đông trùng hạ thảo
Cải thiện sức khỏe, giảm mệt mỏi, suy nhược
Cây thuốc này chứa một lượng lớn axit amin, vitamin, khoáng chất và các nguyên tố vi lượng cần thiết cho sức khỏe. Các hoạt chất này kích thích cơ thể sản sinh ra oxy và ATP để nuôi dưỡng tế bào và tăng cường hoạt động trao đổi chất.
Khi các tế bào nhận đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho hoạt động của chúng, cơ thể sẽ trở nên khỏe mạnh hơn, cải thiện tình trạng mệt mỏi và suy nhược. Vì vậy, loại thuốc này thường được sử dụng cho người bệnh vừa trải qua phẫu thuật, điều trị,…
Tăng cường sức đề kháng
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng chất selen có trong đông trùng hạ thảo có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể. Kết hợp với lượng lớn chất chống oxy hóa có trong nấm giúp tăng cường hệ thống miễn dịch và chống lại các tác nhân gây hại trong cơ thể.
Cải thiện chức năng não
Kết quả nghiên cứu trên chuột cho thấy đông trùng hạ thảo ảnh hưởng đến khả năng học hỏi và ghi nhớ của chuột, từ đó làm giảm tỷ lệ mắc lỗi ở chuột già. Điều này đã mở đường cho nhiều nghiên cứu mới được các nhà khoa học thực hiện về hiệu quả cải thiện chức năng não bộ của con người khi sử dụng nấm đông trùng hạ thảo.
Ức chế tế bào ung thư
Với thành phần chứa lượng chất chống oxy hóa dồi dào, cây thuốc này có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, tăng cường hệ thống miễn dịch và tạo ra các chất tiêu diệt tế bào ung thư. Kết quả nghiên cứu cho thấy đông trùng hạ thảo có tác dụng chống lại một số loại ung thư, bao gồm: ung thư phổi, ung thư gan, ung thư ruột kết và ung thư da.
Điều trị chứng mất ngủ
Một trong những tác dụng của đông trùng hạ thảo ở người lớn tuổi là điều trị chứng mất ngủ mãn tính. Bởi dưỡng chất cordycepin có trong cây thuốc này có tác dụng loại bỏ axit lactic từ đó giúp tăng cường tuần hoàn máu, giảm căng thẳng và giúp bạn ngủ ngon, sâu hơn.
Cải thiện chức năng sinh lý
Thành phần dinh dưỡng của Đông trùng hạ thảo có tác dụng khắc phục tình trạng tinh trùng yếu, rối loạn cương dương, xuất tinh sớm… Với những tác dụng của đông trùng hạ thảo đối với nam giới nêu trên, cây thuốc này có mặt trong nhiều bài thuốc bổ thận, chữa rối loạn cương dương cho nam giới.
Làm đẹp
Một trong những công dụng của đông trùng hạ thảo được chị em vô cùng yêu thích đó là loại cây này giúp làm đẹp da và làm chậm quá trình lão hóa. Bằng cách trung hòa các gốc tự do, nguyên nhân chính khiến cơ thể bị lão hóa nhanh chóng. Tác dụng của đông trùng hạ thảo đối với phụ nữ đã được các công ty mỹ phẩm, dược phẩm trên thế giới khai thác để cho ra đời những sản phẩm giúp phụ nữ duy trì tuổi trẻ, sắc đẹp.
Hỗ trợ điều trị một số bệnh
Với thành phần chứa trên 17 loại axit amin, cũng như lượng vitamin, nguyên tố vi lượng và khoáng chất dồi dào. Đặc biệt trong nó có chứa hai dược chất quý, rất tốt cho sức khỏe nhưng hiếm có trong các thực phẩm khác hoặc ở nồng độ rất thấp là adenosine và cordyielin.
Vì vậy, Đông trùng hạ thảo có tác dụng hỗ trợ điều trị một số bệnh, bao gồm:
- Trái tim.
- Bệnh tiểu đường.
- Viêm xương khớp
- Làm rơi
- Gan thận.
- Cái bụng.
- Phổi.
- Bệnh ung thư.
Cách sử dụng đông trùng hạ thảo đảm bảo dinh dưỡng
Ăn trực tiếp
Phương pháp này thường chỉ áp dụng đối với đông trùng hạ thảo khô, đã được loại bỏ tạp chất, chất bẩn trong quá trình sấy khô. Để ăn đông trùng hạ thảo, bạn chỉ cần ngâm 1-2 sợi nấm vào nước ấm cho đến khi nấm mềm thì ăn trực tiếp.
Làm trà đông trùng hạ thảo
Bạn có thể dùng nấm tươi hoặc khô hoặc trà đông trùng hạ thảo để trộn đều. Đối với đông trùng hạ thảo được bào chế ở dạng túi trà, chỉ cần làm theo hướng dẫn sử dụng trên bao bì sản phẩm. Còn loại khô và loại tươi thực hiện như sau:
- Lấy 1g khô hoặc 7-10g tươi từ ấm trà.
- Sau đó cho một lượng nước sôi vừa đủ vào ấm và ủ trong khoảng 30 phút.
- Uống khi còn ấm và thay nước nhiều lần để uống trong ngày.
Pha trà đông trùng hạ thảo uống mỗi ngày để cải thiện sức khỏe
Đông trùng hạ thảo ngâm mật ong
Sự kết hợp giữa mật ong và đông trùng hạ thảo sẽ mang đến bài thuốc bổ dưỡng cho sức khỏe, đồng thời giúp chị em cải thiện sắc đẹp sau thời gian ngắn sử dụng. Vui lòng tiến hành theo hướng dẫn sau:
- Lấy 10-20 g nấm khô ngâm trong 0,5 lít mật ong.
- Sau 1 tuần, dùng 2 đến 3 thìa cà phê mỗi ngày trước bữa ăn.
Đông trùng hạ thảo ngâm rượu
Rượu đông trùng hạ thảo thường được dùng làm quà tặng hoặc chiêu đãi các vị khách quý. Vì loại rượu này rất tốt cho sức khỏe nên còn có thể kết hợp với các vị thuốc quý khác như nhân sâm, nhung hươu… để tăng công dụng chữa bệnh.
Đây là cách thực hiện:
- Lấy 3-5g loại khô hoặc 55g loại tươi cho vào lọ thủy tinh.
- Đổ 0,75 đến 1 lít rượu trắng ở nhiệt độ khoảng 30° vào bình, đảm bảo lượng rượu bao phủ bề mặt nấm.
- Đậy kín và để trong tủ lạnh khoảng 30 ngày trước khi sử dụng.
- Khi sử dụng không nên uống quá 20ml/ngày và nên uống trước bữa ăn.
Chuẩn bị các món ăn
Cách sử dụng đông trùng hạ thảo được nhiều người lựa chọn để hấp thụ dưỡng chất tối đa đó là nấu những món ăn hấp dẫn cho cả gia đình.
Các món ăn bạn có thể tham khảo gồm có nấu cháo, đông trùng hạ thảo hầm yến, gà hầm, nấu lẩu, hầm nhân sâm, bào ngư…
Giá bán đông trùng hạ thảo
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại đông trùng hạ thảo, dẫn đến mức giá cao thấp khác nhau, gây khó khăn cho việc kiểm chứng chất lượng sản phẩm có phù hợp với giá bán hay không.
Theo các chuyên gia trong ngành, giá đông trùng hạ thảo Tây Tạng tự nhiên có thể lên tới 2 tỷ đồng/kg vì đây là loại nấm có giá trị dinh dưỡng và hoạt tính sinh học cao nhất. Giá đông trùng hạ thảo nhân tạo rẻ hơn, chỉ vài chục triệu đồng một kg, tùy vào chất lượng sản phẩm và công nghệ sấy.
Tuy nhiên, trên thị trường, đặc biệt là trên các sàn thương mại điện tử, có rất nhiều loại đông trùng hạ thảo được rao bán với giá từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng/kg. Trên thực tế, đây là những loại nấm đã được loại bỏ hết dược chất để làm chiết xuất, làm thuốc… nên không còn giá trị gì cho sức khỏe.
Ngoài ra, sự chênh lệch giá giữa các loại đông trùng hạ thảo còn phụ thuộc vào nguồn giống, kỹ thuật và thời gian trồng trọt, công nghệ sấy khô, hàm lượng dinh dưỡng…
Ví dụ, cùng một loại đông trùng hạ thảo có kỹ thuật trồng và thời gian trồng giống nhau nhưng sử dụng công nghệ sấy khô khác nhau. Vào thời điểm này, giá bán nấm sấy nhiệt là thấp nhất do chi phí sấy thấp và quá trình sấy có thể làm thay đổi màu sắc và chất dinh dưỡng của nấm. Sấy đông lạnh có giá thành cao nhất vì chi phí sấy cao gấp khoảng 8-10 lần so với sấy nhiệt, giúp nấm giữ được hình dáng, màu sắc, hương vị và chất dinh dưỡng của nấm, thời gian bảo quản cũng lâu hơn.
Những thông tin được chia sẻ trong bài viết trên chắc chắn sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc liên quan đến đông trùng hạ thảo như nguồn gốc, tác dụng và cách sử dụng đúng đắn nhất. Tuy nhiên, dù đông trùng hạ thảo rất tốt cho sức khỏe nhưng cũng không nên lạm dụng.