Bạn có biết khi nào nên xét nghiệm HIV? Và chi phí xét nghiệm HIV là bao nhiêu? Xét nghiệm HIV là cực kỳ quan trọng để biết bạn có nhiễm HIV hay không.
Khi nào cần xét nghiệm HIV?
Nếu bạn nghĩ rằng mình có thể đã bị phơi nhiễm HIV, điều quan trọng là phải xét nghiệm HIV càng sớm càng tốt. Xét nghiệm là cách duy nhất để biết chắc chắn liệu bạn có nhiễm HIV hay không.
Phơi nhiễm HIV thường xảy ra khi quan hệ tình dục qua đường âm đạo hoặc hậu môn mà không sử dụng bao cao su hoặc khi bao cao su bị rách khi quan hệ tình dục. Bạn cũng có thể bị phơi nhiễm HIV khi dùng chung kim tiêm hoặc dụng cụ tiêm khác. Tiếp xúc với máu của người bị nhiễm HIV cũng có thể khiến bạn bị nhiễm HIV.
Phụ nữ mang thai cũng cần được xét nghiệm HIV, đây được coi là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong chăm sóc thai kỳ. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời HIV ở phụ nữ mang thai có thể làm giảm đáng kể nguy cơ lây truyền HIV sang con.
Ngay cả khi bạn không nghĩ mình đã bị phơi nhiễm HIV, bạn vẫn nên xét nghiệm HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác mỗi năm một lần hoặc mỗi khi bạn quan hệ tình dục với một người bạn mới. Đối với những người có mối quan hệ đồng giới, việc xét nghiệm nên được thực hiện ba đến sáu tháng một lần.
Xét nghiệm HIV tốn bao nhiêu tiền?
Biết chi phí xét nghiệm HIV là bao nhiêu tùy thuộc vào các xét nghiệm bạn được chỉ định thực hiện.
Giá của kỹ thuật gián tiếp rẻ hơn so với xét nghiệm HIV trực tiếp tại các bệnh viện, trung tâm y tế ở nước ta. Hiện nay, chi phí xét nghiệm gián tiếp dao động từ 150.000 đồng đến 350.000 đồng.
Kỹ thuật xét nghiệm HIV trực tiếp đòi hỏi sử dụng máy móc hiện đại, tính chuyên nghiệp cao và độ đặc hiệu, độ nhạy mà các phương pháp này mang lại cũng rất cao.
Điều này cũng khiến chi phí xét nghiệm HIV trực tiếp cao hơn, thường dao động từ 500.000 – 800.000 đồng cho một lần xét nghiệm. Riêng đối với phương pháp xét nghiệm PCR HIV, giá có thể lên tới 2.500.000 đồng.
Do chi phí xét nghiệm PCR HIV cao nên xét nghiệm này thường ít được sử dụng hơn so với xét nghiệm gián tiếp.
Xét nghiệm PCR HIV thường được chỉ định cho những người có nguy cơ phơi nhiễm HIV cao nhằm phát hiện nhanh để điều trị sớm, hạn chế sự lây lan của virus và ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm cho người khác.
Các phương pháp xét nghiệm HIV hiện nay
Ngày nay, có rất nhiều phương pháp xét nghiệm HIV cho phép phát hiện nhanh chóng và chính xác, mang lại sự thoải mái tối đa cho người bệnh.
Tùy theo triệu chứng của bệnh hoặc giai đoạn lây nhiễm, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp xét nghiệm HIV phù hợp nhất, bao gồm:
Xét nghiệm HIV gián tiếp
Đây là phương pháp thử nghiệm được sử dụng phổ biến. Xét nghiệm này tìm kiếm kháng nguyên và kháng thể virus HIV trong máu.
Xét nghiệm HIV gián tiếp bao gồm xét nghiệm sàng lọc và xét nghiệm xác nhận. Kết quả chính xác sẽ thu được sau khi thực hiện các xét nghiệm xác nhận.
Các xét nghiệm sàng lọc bao gồm:
-
- Xét nghiệm ELISA HIV : Phương pháp này phát hiện kháng thể và kháng nguyên trong máu. Đây là một kỹ thuật sinh hóa rất đặc hiệu nên ngày nay nó được sử dụng rất phổ biến.
- Xét nghiệm nhanh : Đây là phương pháp sử dụng que thử miễn dịch để tìm virus trong máu. Xét nghiệm nhanh cho kết quả nhanh chóng, thuận tiện, dễ thực hiện nhưng độ đặc hiệu không cao và phải thực hiện các xét nghiệm khẳng định mới có kết quả chính xác.
- Xét nghiệm miễn dịch tự động bằng phương pháp hóa phát quang hoặc điện hóa phát quang : kỹ thuật xét nghiệm HIV Combo Ag/Ab và HIV Combi PT chạy trên hệ thống Architec và Roche.
- Kỹ thuật kiểm tra nồng độ vi mô
Sau khi có kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm xác nhận thêm để xác nhận xem kết quả là âm tính hay dương tính với HIV.
Các kỹ thuật kiểm tra xác nhận bao gồm:
- Xét nghiệm điện di Western BLOT
- Xét nghiệm nước tiểu hoặc nước bọt
- Xét nghiệm miễn dịch bằng huỳnh quang, phóng xạ hoặc ruy băng.
Xét nghiệm HIV trực tiếp
Kiểm thử trực tiếp bao gồm các kỹ thuật như:
- Xét nghiệm kháng nguyên virus : HIV tạo ra một kháng nguyên gọi là p24. Xét nghiệm máu có thể phát hiện virus trước khi kháng thể chống lại virus phát triển.
- Xét nghiệm PCR HIV : Xét nghiệm này tìm kiếm sự hiện diện của DNA virus. Kỹ thuật này có độ nhạy và độ đặc hiệu cao và thường được sử dụng để xét nghiệm HIV ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Tầm quan trọng của xét nghiệm HIV trong phòng ngừa lây nhiễm
Những người sống chung với HIV biết được tình trạng của mình có cơ hội tiếp cận điều trị HIV (còn gọi là liệu pháp kháng vi-rút) sớm hơn. Điều này sẽ giúp bạn khỏe mạnh trong nhiều năm và giảm nguy cơ bệnh tiến triển thành AIDS.
Các nghiên cứu cho thấy mọi người bắt đầu điều trị sau khi chẩn đoán càng sớm thì họ càng được hưởng lợi nhiều từ ART. Điều trị ART làm giảm lượng HIV trong máu, ngăn ngừa các bệnh liên quan đến HIV và giảm nguy cơ lây truyền sang người khác.
Những người nhiễm HIV đang được điều trị theo quy định và có thể duy trì tải lượng vi rút ở mức không phát hiện được (hoặc vẫn bị ức chế vi rút) sẽ không có nguy cơ lây truyền HIV cho bạn tình âm tính với HIV.
Những người được xét nghiệm và biết mình không nhiễm HIV cũng có thể thực hiện các bước để ngăn ngừa lây truyền HIV bằng cách thực hành tình dục an toàn hơn, không tiêm chích ma túy và chú ý bảo vệ bản thân.
Những người có nguy cơ nhiễm HIV có thể chọn điều trị dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP) để ngăn ngừa sự phát triển của HIV.
